چی شد که این شدم؟ (قسمت سوم: رهایی از اسارت)

سلام✨

در هفته گذشته ما تونستیم با بخش عمقی مسائل آشنا بشیم و بفهمیم که همه رفتارها و اعمال ما در زندگی و روزمره مون یه عامل درونی و عمیق داره که یه جهان بینی و دید رو به ما میده و ما با اون دیدگاه به دنیا و اطرافمون نگاه میکنیم👁 حالا میخوایم از عمق به سطح آب بیایم و به رفتارهامون بپردازیم و بفهمیم رفتارها و عکس العمل های مابا چه الگویی و به چه صورت بروز پیدا میکنن و خودشون رو نشون میدن👀

برای باز کردن قفل هایی که گرفتارشون شدیم (قبلا در موردش توضیح دادیم) نیاز داریم مدهای خودمون رو بشناسیم و تغییرشون بدیم.

حالا مد چی هست!!؟؟ 🤔

هر آدمی توی زمان های مختلف و شرایط روحی متفاوتی که تجربه میکنه، وضعیت های روحی و رفتاری متفاوتی داره؛گاهی مضطربِ😫 گاهی اوقات زود عصبانی میشه🤬 گاهی از مسئله فرار میکنه🏃 گاهی کاملا منطقی عمل میکنه😎 و...

به این وضعیت های مختلف هیجانی و رفتاری مد میگن

ما در هر حالتی، یک مد رو به کار میبریم اون هم به صورت ناخودآگاه...

*مدها دو مدل دارن: سالم و ناسالم*

مد سالم از عقل و هیجانات سالم ما میان و مدهای ناسالم از طرحواره های ما میان.

ما باید این مدها رو تشخیص بدیم🧐 و بشناسیم.

این رو بدونید که پیدا کردن مدها به راحتی آب خوردنِ که در ادامه براتون میگم😊

و خبر عالی اینه که پیدا کردن و تغییر مدها ما رو از بند اسارت آزاد میکنه🥳

برای اینکه بهتر بتونید این مفاهیم رو بفهمید و درکشون کنید یه مثال هایی براتون میزنم.

مدها همون رفتارهایی هستن که ما از خودمون نشون میدیم و در واقع همون حالات ظاهری ما هستن اما طرحواره ها عمیق ترند. مدها کفِ روی آب هستن و طرحواره ها عمق آب!🌊

ما نمیتونیم طرحواره ها رو ببینیم و حس کنیم و نیاز به کنکاش دارن اما مدها رفتارهای ظاهری ما هستند که کاملا قابل دیدن و تشخیص هستن🤓

مثلا وقتی ما میبینیم کسی خیلی ناراحت یا عصبانیِ، این ناراحتی 😔یا عصبانیت😡یک مد هستش و همین مد به خاطر طرحواره ی  خاصی فعال شده🌋

مدها به چهار دسته تقسیم میشن:

1.مدهای کودکی(هیجانات اساسی و واکنش های بدنی ما)

2.مدهای والد درون(باورها و نگرش ما)

3.مدهای سبک رفتاری، مقابله ای (تطبیقی، رفتارها و هیجانات اجتماعی)

4.مدهای بزرگسال سالم(ارزش های شخصی)

حالا هر کدوم از این چهار مد رو براتون باز میکنیم و میشکافیم تا کاملا اونها رو بشناسید🤩

1.مد کودک

مد کودک هیجانات اساسی ما هستن مثل شادی، غم، ترس، نفرت، عصبانیت، تعجب و...

وقتی ما شاد هستیم یعنی نیازهامون برطرف شدن اما اگر اینطور نباشه یعنی یه نیازهایی درون ما هستند که برآورده نشدن و ما به خاطر همین به دوران کودکی برمیگردیم و این یعنی وقتی ما در حالت ناخوشی هستیم، مد کودکی ما دچار ناخوشی شده! این داره به ما میفهمونه که یکی از اون نیازهای اساسی ما برآورده نشدن و ما باید بگردیم ببینیم اون نیاز چی هست و چرا برآورده نشده، در اینصورت میتونیم مسئله رو حل کنیم🤓🥰

مدهای کودک چند مدل دارن👇🏻

آ. کودک آسیب پذیر:

وقتی این حالت رو داشته باشیم فکر میکنیم هیچکس ما رو دوست نداره وتنها و بی ارزشیم؛ خجالت میکشیم و یا ترس اینکه دیگران رهامون کنن همراه ماست و تجربه این حس ها ما رو آزار میدن.

این رفتارهایی که ما از خودمون نشون میدیم و این حس هایی که تجربه میکنیم از یه طرحواره هایی نشأت میگیرن. مثلا طرحواره های رهاشدگی، شرم و نقص، شکست، محرومیت هیجانی و... میتونن باعث ایجاد این مد بشن. 

البته مثل همه چیز در این مورد هم استثنائاتی وجود داره و شخص میتونه خودش رو به بی خیالی بزنه و مثلا بخواد اینطوری به ظاهر قضیه رو حل کنه😒

ب. کودک عصبانی و پرخاشگر:

اگر ما در این حالت قرار داشته باشیم، حس میکنیم که استقلال نداریم و به شدت شاکی و عصبانی هستیم🤬

در این حالت ما در برابر مسائل و خواسته هامون حالت تهاجمی داریم یعنی اگر به خواسته خودمون نرسیم یا به شدت عصبانی میشیم😤 و یا میخوایم به زور هم که شده اونها رو به دست بیاریم😣

ج. کودک شاد:

وقتی در وضعیت کودک شاد هستیم چون نیازهای ما برطرف شدن احساس آرامش میکنیم و در اینصورت مثبت اندیش و سازگار میشیم😇

اگر ما این کودک شاد رو نداشته باشیم در ارتباط با اطرافیان و حتی خودمون دچار مشکل میشیم و حال خوب رو تجربه نمیکنیم🙁

2.مد سبک رفتاری نامناسب، سبک مقابله ای

وقتی ما در این وضعیت قرار داریم میخوایم راه در رو پیدا کنیم😈 یعنی در مواجهه با یه مسئله یا مشکل به جای حل اون، رو به رفتارها و کارهای حاشیه ای میاریم تا موقتا آروم بگیریم و از فشاری که در اصل طرحواره ها برامون ایجاد کردن رها بشیم در صورتیکه این اتفاق اصلا نمیوفته و اون طرحواره و مسئله همچنان در زندگی ما هست (فکر کنم این براتون خیلی آشنا باشه😉)

حالا اینجا یه نکته ریزی هم وجود داره🧐 وقتی ما تو کودکی در برابر نیاز و خواسته مون یه عکس العمل خاصی داشتیم، الان در بزرگسالی هم همون رفتار رو خواهیم داشت و این یعنی همون مدل رفتاری ای که در طرحواره ها توضیح دادیم👇🏻

1.تسلیم و ادامه طرحواره

2.فرار از موقعیت

3.حمله به مسئله و جبران افراطی

و این ما هستیم که تصمیم میگیریم کدوم یکی از اینها رو بروز و نشون بدیم! 🙂

حالا مدهای سبک رفتاری هم دقیقا در همین سه وضعیت هستن، یعنی تسلیم و فرار و جبران افراطی که مدل رفتاری و عکس العمل رو در این مورد در پست های قبل به طور کامل توضیح دادیم🤩

3.مد والد درونی

شخصی که این حالت رو داره در درونش بایدها و نبایدهای اطرافیانش میچرخند، حرف ها، مقایسه ها، طعنه های دیگران و... مثل اینکه: "تو اشتباه کردی" "دیدی بلد نبودی" "تو از پسش برنمیای" و...

یه حس امر و نهی درونی که مدام تو رو مجبور به رفتارهایی میکنه که عملا به زحمتت میندازن😖حس هایی که گاهی تو رو مجبور میکنن که خودت رو داغون کنی🤕برای اینکه بخوای کامل باشی و یا حتی گاهی به بی خیالی بزنی و....

مد والد خودش دو مدل داره👇🏻

آ.  والد سرزنش گر و گناه کار:

همون صدای درونی که مدام بهمون سرکوفت میزنه، ازمون انتقاد میکنه و حتی گاهی ما رو مجبور به انجام دادن یا انجام ندادن کارهایی میکنه، حرف های درونی تخریب کننده مثل اونهایی که گاهی به خودمون میگیم👈🏻 "بی عرضه، ببین، همه از تو بهترن" 😢

ب. والد فرمانده:

والد فرمانده همون باید ها و نباید های درونی ما هستن که به ما فشارهای خیلی زیادی میارن😨

مثل همون وقتی که شخص به خودش میگه👈🏻"تو باید کارها رو بی نقص و عالی انجام بدی و اگر این اتفاق نیوفته حس حقارت و بی ارزشی به شخص دست میده😓

4.مد بزرگسال سالم

این شخص بر خودش و بر زندگی پادشاهی میکنه👑 چون احساس ارزشمندی میکنه💎

کسی که در این حالت قرار داره حس های خودشون رو خیلی قشنگ کنترل و هدایت میکنه، یعنی پذیرفته که در بعضی موارد و شرایط محدودیت هایی داره و آسیب پذیرِ، میتونه خودش رو کنترل کنه و رفتار نامناسبی از خودش نشون نده و میتونه هم به احساساتش توجه کنه و هم منطقی باشه. این شخص میتونه به خاطر این ویژگی خیلی موفق تر عمل کنه و زندگی سالمی داشته باشه🧚‍♂️

خیلی خب،ما تا اینجا با مدها تا حد خیلی خوبی آشنا شدیم🎉🎊

📝تمرین ما برای این هفته توجه به رفتارها و عکس العمل های خودمون و در مرحله بعد اطرافیانمونه و اینکه سعی کنیم بفهمیم چرا این عمل ها ازمون سر میزنه(تو پرانتز بگم که وقتی به دیگران هم توجه بی طرفانه و بی قضاوت داشته باشیم، میبینیم که همه آدمهای اطرافمون هم مثل خود ما از این دست درگیری ها دارن و حس همبستگی بیشتر و آرامش عمیق تری خواهیم داشت)

هدف ما اینه که مد کودک شاد و مد بزرگسال رو در وجود خودمون پرورش بدیم و تقویت کنیم تا بتونیم موفق تر باشیم و حال بهتری رو تجربه کنیم، ان شاءالله ✌🏻

سبز باشید🍀

این داستان ادامه دارد... 😉